در
گرامیداشت بیست و هشتمین
سالگرد درگذشت غلامحسین ساعدی
غلامحسین
ساعدی (گوهر
مراد)
در
سال ۱۳۱۴ (24
دیماه)
در
تبریز به دنیا آمد، در خانوادهای کارمند
و به قول خودش اندکی بدحال.
ساعدی
نوشتن را ابتدا به صورت گزارش و تفسیر در
هنگامهی نوجوانی آغاز و با نشریات فریاد،
صعود و… همکاری کرد و اولین بار در ارتباط
با همین نوشتهها به زندان افتاد.
نخستین
آثارش را از 1334
در
مجلات ادبی به چاپ رساند.
او
که در ابتدا به عنوان نمایشنامهنویسی
چیره دست (با
نام مستعار گوهر مراد)
شهرت
یافته بود، با نگارش داستانهای زیبایی
چون «گدا»،
«دو
برادر»
و
«آرامش
در حضور دیگران»،
جایگاه خود را به عنوان یکی از خلاقترین
داستاننویسان ایران نیز تثبیت کرد.
آثار
او دستمایهی برخی از بهترین فیلمهای
بلند سینمای ایران قرار گرفته است، که از
جملهی آنها میتوان فیلمهای “گاو”
(ساختهی
داریوش مهرجویی، 1348)،
“آرامش در حضور دیگران” (ساختهی
ناصر تقوایی، 1349)
و
“دایرهی مینا”
(ساختهی
داریوش مهرجویی، 1353)
را
نام برد.
ساعدی
سراسر ایران را از خلیج فارس تا کرانههای
خزر، از کوهستانهای غرب تا فراسوی کویر
شرق درنوردید و لحظه لحظهی زندگی
مردمان تهیدست، فراموششده، مفلوک و
درهمشکسته را با خمیرهی ذهن و ضمیر
خود درآمیخت و در قلم جاری کرد.
او
وحشت و رمیدگیِ انسان را، بهویژه در این
دیار، خوب میشناخت و با بهرهگیری از
دانش روانشناسی و جامعهشناسی خویش با
چیرهدستی آن را در داستانها و
نمایشنامههای خود دستمایه قرار
داد.
در
مرداد 1332
هنگام
کودتای 28
مرداد
وارد دانشکدهی پزشکی تبریز شد و در اواخر
سالهای دانشکده فعالیت هنری و ادبی خود
را مجدانه پی گیری کرد.
ساعدی
در دههی 40
که
دورهای خاص در ادبیات ایران محسوب
میشود، رشد کرد و به تحصیل خود در رشته
روان پزشکی ادامه داد.
عمدهی
فعالیتهای قلمی ساعدی در حوزه نمایش
نامه نویسی است و به همراه تنی چند هم چون
بیضایی، رادی و نصیریان پیش زمینهی
تئاتر را بینان نهادند.
بخش
دیگر از نوآوری او در زمینه تئاتر چاپ
آثار پانتومیم تحت عنوان لالبازیهاست.
ساعدی
در اوایل دههی 50
گاهنامهی
الفبا را به همراه تنی چند منتشر نمود و
در سال 56
همزمان
با احمد شاملو در چاپ مجلهی ایرانشهر
در خارج از کشور همکاری میکند.
بعد
از انقلاب نیز داستانهای او هم چنان در
کتاب جمعه، ویژهی هنر و ادبیات چاپ می
شد.
ساعدی
در دههی 60
از
ایران خارج به فرانسه رفت.
او
در دوم آذر 1364
به
علت خونریزی دستگاه گوارش در فرانسه
درگذشت و در گورستان پرلاشز در کنار صادق
هدایت به خاک سپرده شد.
باری، غلامحسین ساعدی، نویسندهی ژرفاندیش و چیرهدست، پیکارگر راه آزادی بیان و اندیشه، مردمپژوه، روانپزشک انساندوست و جامعهنگر، راهرگز از یاد نمی بریم
. خاطرهی او جاودانه است
. خاطرهی او جاودانه است
Keine Kommentare:
Kommentar veröffentlichen