به مناسبت پنجم ماه مه خجسته زادروز کارل مارکس

اگر انسان در جسم خود فاني است، در عمل تاريخي خود باقي است. 

كارل ماركس 

(ﺯﻧﺪﮔﯽ ﻧﺎﻣﮥ ﻣﺨﺘﺼﺮکارل ﻣﺎﺭﮐﺲ : ﻧﻮﺷﺘﮥ ﻭﻻﺩﻳﻤﻴﺮ ﺍﻳﻠﻴﭻ ﻟﻨﻴﻦ 

ﺗﺮﺟﻤﮥ ﺳﻬﺮﺍﺏ ﺷﺒﺎﻫﻨﮓ 

 به مناسبت پنجم ماه مه خجسته زادروز کارل مارکس

ﮐﺎﺭﻝ ﻣﺎﺭﮐﺲ ﺩﺭ ﺭﻭﺯ ۵ ﻣﺎﻩ ﻣﻪ ۱۸۱۸ ﺩﺭ ﺷﻬﺮ ﺗﺮﻳﺮ (ﻣﻨﻄﻘﮥ ﺭﺍﻳﻦ ﭘﺮﻭﺱ) ﻣﺘﻮﻟﺪ ﺷﺪ. ﭘﺪﺭ ﺍﻭ ﻭﮐﻴﻠﯽ

ﻳﻬﻮﺩی ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ۱۸۲۴ﺑﻪ ﭘﺮﻭﺗﺴﺘﺎﻧﺘﻴﺴﻢ ﮔﺮﻭﻳﺪ. ﺧﺎﻧﻮﺍﺩۀ ﻣﺎﺭﮐﺲ ﺛﺮﻭﺗﻤﻨﺪ ﻭ ﺑﺎ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺑﻮﺩ، ﺍﻣﺎ

ُﻦ ﻭ ﺳﭙﺲ

ﺍﻧﻘﻼﺑﯽ ﻧﺒﻮﺩ. ﻣﺎﺭﮐﺲ ﭘﺲ ﺍﺯ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺗﺤﺼﻴﻼﺕ ﺩﺑﻴﺮﺳﺘﺎﻧﯽ ﺩﺭ ﺗﺮﻳﺮ ﻭﺍﺭﺩ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ، ﻧﺨﺴﺖ ﺩﺭ ﺑ

ﺩﺭ ﺑﺮﻟﻦ، ﺷﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ ﺣﻘﻮﻕ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﮐﺮﺩ، ﺍﻣﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺗﻮﺟﻪ ﺍﻭ ﺑﻪ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻭ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺑﻮﺩ. ﺗﺤﺼﻴﻼﺕ ﺧﻮﺩ

ﺭﺍ ﺗﺎ۱۸۴۱ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺗﺰ ﺩﮐﺘﺮﺍی ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭﺑﺎﺭۀ ﻓﻠﺴﻔﮥ ﺍﭘﻴﮑﻮﺭ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﮐﺮﺩ. ﻣﺎﺭﮐﺲ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺑﻪ ﻟﺤﺎﻅ

ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﺧﻮﺩ، ﺍﻳﺪﻩ ﺁﻟﻴﺴﺘﯽ ﻫﮕﻠﯽ ﺑﻮﺩ. ﺍﻭ ﺩﺭ ﺑﺮﻟﻦ ﺑﻪ ﺣﻠﻘﮥ «ﻫﮕﻠﯽ ﻫﺎی ﭼﭗ» (ﺑﺮﻭﻧﻮ ﺑﺎﻭﺋﺮ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ)

ﺗﻌﻠﻖ ﺩﺍﺷﺖ ﮐﻪ ﻣﯽ ﮐﻮﺷﻴﺪﻧﺪ ﺍﺯ ﻓﻠﺴﻔﮥ ﻫﮕﻞ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺧﺪﺍﻧﺎﺑﺎﻭﺭﺍﻧﻪ ﻭ ﺍﻧﻘﻼﺑﯽ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ.

ُﻦ ﺭﻓﺖ ﺗﺎ ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ ﻣﻌﻠﻢ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺷﻮﺩ. ﺍﻣﺎ ﺳﻴﺎﺳﺖ

ﻣﺎﺭﮐﺲ ﭘﺲ ﺍﺯ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺗﺤﺼﻴﻼﺕ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻫﯽ ﺑﻪ ﺑ

ﺍﺭﺗﺠﺎﻋﯽ ﺣﮑﻮﻣﺖ – ﮐﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۱۸۳۲ ﻟﻮﺩﻭﻳﮓ ﻓﻮﻳﺮﺑﺎﺥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﮐﺮﺳﯽ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻫﯽ ﺧﻮﺩ ﻣﺤﺮﻭﻡ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ

ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۱۸۳۶ﻫﻢ ﺑﻪ ﺍﻭ ﺍﺟﺎﺯۀ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۱۸۴۱ﻣﺎﻧﻊ ﺗﺪﺭﻳﺲ ﺍﺳﺘﺎﺩ

ﺟﻮﺍﻥ، ﺑﺮﻭﻧﻮ ﺑﺎﻭﺋﺮ ﺩﺭ ﺑﻦ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ – ﻣﺎﺭﮐﺲ ﺭﺍ ﻣﺠﺒﻮﺭ ﺑﻪ ﺗﺮک ﺣﺮﻓﮥ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻫﯽ ﮐﺮﺩ. ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ

ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﻫﺎی ﻫﮕﻠﯽ ﻫﺎی ﭼﭗ ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ﺯﻳﺎﺩ ﺩﺭ ﺁﻟﻤﺎﻥ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﻣﯽ ﻳﺎﻓﺖ. ﻟﻮﺩﻭﻳﮓ ﻓﻮﻳﺮﺑﺎﺥ، ﺑﻪ ﻭﻳﮋﻩ ﭘﺲ

ﺍﺯ ۱۸۳۶، ﻳﺰﺩﺍﻥ ﺷﻨﺎﺳﯽ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺑﻪ ﻣﺎﺗﺮﻳﺎﻟﻴﺴﻢ ﺭﻭی ﺁﻭﺭﺩ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۱۸۴۱ (ﺑﺎ

ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﮐﺘﺎﺏ «ﺟﻮﻫﺮ ﻣﺴﻴﺤﻴﺖ») ﮐﺎﻣﻼ ﺩﺭ ﻓﻠﺴﻔﮥ ﺍﻭ ﻏﺎﻟﺐ ﺑﻮﺩ. ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۱۸۴۳ ﮐﺘﺎﺏ «ﺍﺻﻮﻝ ﻓﻠﺴﻔﮥ

ﺁﻳﻨﺪﻩ» ﻓﻮﻳﺮﺑﺎﺥ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺁﻣﺪ. ﺍﻧﮕﻠﺲ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺩﺭﺑﺎﺭۀ ﺍﻳﻦ ﺁﺛﺎﺭ ﻓﻮﻳﺮﺑﺎﺥ ﻧﻮﺷﺖ: «ﺁﺩﻡ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﻮﺩﺵ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺁﺯﺍﺩی

ﺑﺨﺶ ﺍﻳﻦ ﮐﺘﺎﺏ ﻫﺎ ﺭﺍ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﺎﺷﺪ». «ﻳﮏ ﺑﺎﺭﻩ ﻣﺎ ﻫﻤﮕﯽ [ﻳﻌﻨﯽ ﻫﮕﻠﯽ ﻫﺎی ﭼﭗ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺎﺭﮐﺲ]،

F«2 ﺷﺪﻳﻢ ﻓﻮﻳﺮﺑﺎﺧﯽ 3

. ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺑﺮﺧﯽ ﺍﺯ ﺑﻮﺭژﻭﺍﻫﺎی ﺭﺍﺩﻳﮑﺎﻝ ﺭﺍﻳﻦ ﮐﻪ ﻧﻘﺎﻁ ﻣﺸﺘﺮﮐﯽ ﺑﺎ ﻫﮕﻠﯽ ﻫﺎی

4 ﭼﭗ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻳﮏ ﻧﺸﺮﻳﮥ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ «ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﮥ ﺭﺍﻳﻦ F«3

ﺩﺭ ﮐﻠﻦ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﮐﺮﺩﻧﺪ (ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺷﻤﺎﺭۀ ﺁﻥ

ﺩﺭ ﺍﻭﻝ ژﺍﻧﻮﻳﮥ ۱۸۴۲ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺁﻣﺪ). ﺍﺯ ﻣﺎﺭﮐﺲ ﻭ ﺑﺮﻭﻧﻮ ﺑﺎﻭﺋﺮ ﺩﻋﻮﺕ ﺷﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻫﻤﮑﺎﺭﺍﻥ ﺍﺻﻠﯽ ﺑﺎ

ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﮐﺎﺭ ﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺍﮐﺘﺒﺮ ۱۸۴۲ ﻣﺎﺭﮐﺲ ﺳﺮﺩﺑﻴﺮ ﺁﻥ ﺷﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺑﻦ ﺑﻪ ﮐﻠﻦ ﺭﻓﺖ. ﺗﺤﺖ ﺳﺮﺩﺑﻴﺮی

ﻣﺎﺭﮐﺲ ﮔﺮﺍﻳﺶ ﺍﻧﻘﻼﺑﯽ ﺩﻣﻮﮐﺮﺍﺗﻴﮏ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﭘﻴﺶ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﺷﺪ ﻭ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﺭﺍ

ﻧﺨﺴﺖ ﺑﻪ ﺯﻳﺮ ﺳﺎﻧﺴﻮﺭ ۱۸۴۳ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﻭ ﺳﻪ ﺑﺎﺭﻩ ﮐﺸﺎﻧﺪ ﻭ ﺳﭙﺲ ﺩﺭ ﺍﻭﻝ ﺁﻭﺭﻳﻞ

ِ

ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﻪ ﺗﻌﻄﻴﻞ ﺁﻥ

ﮔﺮﻓﺖ. ﻣﺎﺭﮐﺲ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﺯ ﺳﺮﺩﺑﻴﺮی ﺍﺳﺘﻌﻔﺎ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ، ﺍﻣﺎ ﺍﺳﺘﻌﻔﺎی ﺍﻭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﺭﺍ ﻧﺠﺎﺕ ﻧﺪﺍﺩ

ﻭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﺩﺭ ﻣﺎﻩ ﻣﺎﺭﺱ ۱۸۴۳ ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪ. ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﻣﻬﻤﯽ ﮐﻪ ﻣﺎﺭﮐﺲ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﺷﺖ،

ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺁﻧﻬﺎﺋﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﮐﺘﺎﺏ ﻧﮕﺎﺭی ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ، ﺍﻧﮕﻠﺲ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍی ﺍﺯ ﺍﻭ ﺩﺭ ﺑﺎﺭۀ ﺩﻫﻘﺎﻧﺎﻥ ﻣﻮﮐﺎﺭ [ﺗﺎک 3

ﻧﺸﺎﻥ] ﺩﺭۀ ﻣﻮﺯﻝ Moselle ﺭﺍ ﺫﮐﺮ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ. ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻧﮕﺎﺭﺍﻧﮥ ﻣﺎﺭﮐﺲ ﺑﻪ ﺍﻭ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩ ﮐﻪ ﺑﻪ

ﺍﻧﺪﺍﺯۀ ﮐﺎﻓﯽ ﺑﺎ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺳﻴﺎﺳﯽ ﺁﺷﻨﺎﺋﯽ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭ ﺑﺎ ﺟﺪﻳﺖ ﺗﻤﺎﻡ ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﮥ ﺍﻳﻦ ﻋﻠﻢ ﺭﻭی ﺁﻭﺭﺩ.

ﻣﺎﺭﮐﺲ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۱۸۴۳ ﺩﺭ ﮐﺮﻭﻳﺰﻧﺎﺥ Kreuznach ﺑﺎ ﺟﻨﯽ [ﻳﻨﯽ] ﻓﻮﻥ ﻭﺳﺘﻔﺎﻟﻦ Jenny von

Westphalen ﮐﻪ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﮐﻮﺩﮐﯽ ﻭ ﻧﺎﻣﺰﺩﺵ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﺋﯽ ﺑﻮﺩ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﮐﺮﺩ. ﺯﻥ ﻣﺎﺭﮐﺲ

ﺍﺯ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﺍی ﻣﺮﺗﺠﻊ ﺍﺯ ﻧﺠﺒﺎی ﭘﺮﻭﺱ ﺑﻮﺩ. ﺑﺮﺍﺩﺭ ﺑﺰﺭگ ﺗﺮ ﺍﻭ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﮐﺸﻮﺭ ﭘﺮﻭﺱ ﺩﺭ ﺩﻭﺭۀ ﺑﺴﻴﺎﺭ

ﺍﺭﺗﺠﺎﻋﯽ ۱۸۵۰ -۱۸۵۸ ﺭﺍ ﺑﺮ ﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺷﺖ. ﺩﺭ ﭘﺎﺋﻴﺰ ۱۸۴۳ ﻣﺎﺭﮐﺲ ﺑﻪ ﭘﺎﺭﻳﺲ ﺭﻓﺖ ﺗﺎ ﻣﺠﻠﻪ ﺍی

ﺭﺍﺩﻳﮑﺎﻝ ﺩﺭ ﺧﺎﺭﺝ ﺑﺎ ﺁﺭﻧﻮﻟﺪ ﺭﻭﮔﻪ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﮐﻨﺪ (ﺁﺭﻧﻮﻟﺪ ﺭﻭﮔﻪ ۱۸۰۲-۱۸۸۰، ﻫﮕﻠﯽ ﭼﭗ، ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ﻫﺎی

۱۸۲۵ ﺗﺎ ۱۸۳۰ﺯﻧﺪﺍﻧﯽ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ۱۸۴۸ ﺗﺒﻌﻴﺪی ﺳﻴﺎﺳﯽ ﺑﻮﺩ. ﺍﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺳﺎﻝ ﻫﺎی۱۸۶۶-۱۸۷۰

5 ﻁﺮﻓﺪﺍﺭ ﺑﻴﺴﻤﺎﺭک ﺷﺪ). ﺗﻨﻬﺎ ﻳﮏ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻠﻪ ﮐﻪ «ﺳﺎﻟﻨﺎﻣﮥ ﺁﻟﻤﺎﻧﯽ- ﻓﺮﺍﻧﺴﻮی F«4

ﻧﺎﻡ ﺩﺍﺷﺖ ﻣﻨﺘﺸﺮ

ﺷﺪ. ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺧﺎﻁﺮ ﻣﺸﮑﻼﺕ ﺗﻮﺯﻳﻊ ﻣﺨﻔﻴﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﺁﻟﻤﺎﻥ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺧﺎﻁﺮ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﻧﻈﺮ ﻣﺎﺭﮐﺲ ﺑﺎ ﺭﻭﮔﻪ

ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻧﻴﺎﻓﺖ. ﻣﺎﺭﮐﺲ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻻﺗﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻠﻪ ﻧﻮﺷﺖ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺍﻧﻘﻼﺑﯽ ﺍی ﻅﺎﻫﺮ ﺷﺪ ﮐﻪ ﻁﺮﻓﺪﺍﺭ «ﻧﻘﺪ

6 ﺑﯽ ﺭﺣﻤﺎﻧﻪ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﻣﻮﺟﻮﺩ» ﻭ ﺑﻪ ﻭﻳﮋﻩ «ﻧﻘﺪ ﺑﺎ ﺳﻼﺡ» 5 ﺑﻮﺩF

ﻭ ﺑﻪ ﺗﻮﺩﻩ ﻫﺎ ﻭ ﺑﻪ ﭘﺮﻭﻟﺘﺎﺭﻳﺎ ﻓﺮﺍﺧﻮﺍﻥ ﻣﯽ

ﺩﺍﺩ.

ﺩﺭ ﺳﭙﺘﺎﻣﺒﺮ ﺳﺎﻝ ۱۸۴۴، ﻓﺮﻳﺪﺭﻳﺶ ﺍﻧﮕﻠﺲ ﺑﺮﺍی ﭼﻨﺪ ﺭﻭﺯ ﺑﻪ ﭘﺎﺭﻳﺲ ﺁﻣﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﻧﺰﺩﻳﮏ

ﺗﺮﻳﻦ ﺩﻭﺳﺖ ﻣﺎﺭﮐﺲ ﺷﺪ. ﻫﺮ ﺩﻭی ﺁﻧﺎﻥ ﻓﻌﺎﻝ ﺗﺮﻳﻦ ﻧﻘﺶ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﭘﺮ ﺟﻮﺵ ﻭ ﺧﺮﻭﺵ ﮔﺮﻭﻩ ﻫﺎی

ﺍﻧﻘﻼﺑﯽ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺩﺭ ﭘﺎﺭﻳﺲ ﺑﺎﺯی ﮐﺮﺩﻧﺪ (ﺑﻪ ﻭﻳﮋﻩ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﭘﺮﻭﺩﻥ [ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ] ﺍﻫﻤﻴﺖ ﻭﻳﮋﻩ ﺍی ﺩﺍﺷﺖ

ﮐﻪ ﻣﺎﺭﮐﺲ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ« ﻓﻘﺮ ﻓﻠﺴﻔﻪ» ﮐﺎﻣﻼ ﺩﺭﻫﻢ ﮐﻮﺑﻴﺪ)، ﻭ ﻧﻴﺮﻭﻣﻨﺪﺍﻧﻪ ﺑﺎ ﺁﻣﻮﺯﻩ ﻫﺎی ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﻢ ﺧﺮﺩﻩ

ﺑﻮﺭژﻭﺍﺋﯽ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﻧﻈﺮﻳﻪ ﻭ ﺗﺎﮐﺘﻴﮏ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﻢ ﭘﺮﻭﻟﺘﺮی ﻳﺎ ﮐﻤﻮﻧﻴﺴﻢ (ﻣﺎﺭﮐﺴﻴﺴﻢ) ﺭﺍ ﺑﻨﻴﺎﺩ

ﻧﻬﺎﺩﻧﺪ. ﺁﺛﺎﺭ ﻣﺎﺭﮐﺲ ﺩﺭ ﺩﻭﺭۀ ۱۸۴۴-۱۸۴۸ ﺭﺍ ﺩﺭ ﮐﺘﺎﺏ ﻧﮕﺎﺭی ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ. ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۱۸۴۵ ﻣﺎﺭﮐﺲ ﺑﻪ

ﺍﺻﺮﺍﺭ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﭘﺮﻭﺱ، ﺍﺯ ﭘﺎﺭﻳﺲ، ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﮏ ﺍﻧﻘﻼﺑﯽ ﺧﻄﺮﻧﺎک، ﺍﺧﺮﺍﺝ ﺷﺪ. ﺍﻭ ﺑﻪ ﺑﺮﻭﮐﺴﻞ ﺭﻓﺖ.

ﺩﺭ ﺑﻬﺎﺭ ۱۸۴۷ ﻣﺎﺭﮐﺲ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﺲ ﺑﻪ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺗﺮﻭﻳﺠﯽ ﻣﺨﻔﯽ ﺍی ﮐﻪ «ﺍﺗﺤﺎﺩﻳﮥ ﮐﻤﻮﻧﻴﺴﺖ ﻫﺎ» ﻧﺎﻡ ﺩﺍﺷﺖ

ﭘﻴﻮﺳﺘﻨﺪ؛ ﺁﻧﺎﻥ ﻧﻘﺶ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﺍی ﺩﺭ ﮐﻨﮕﺮۀ ﺩﻭﻡ ﺍﺗﺤﺎﺩﻳﻪ ﺍﻳﻔﺎ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ (ﻧﻮﺍﻣﺒﺮ ۱۸۴۷، ﻟﻨﺪﻥ) ﻭ ﺑﻪ ﺩﺭ ﺧﻮﺍﺳﺖ

ﺍﺗﺤﺎﺩﻳﮥ ﮐﻤﻮﻧﻴﺴﺖ ﻫﺎ «ﻣﺎﻧﻴﻔﺴﺖ ﮐﻤﻮﻧﻴﺴﺖ» ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺭﺍ ﺗﺄﻟﻴﻒ ﮐﺮﺩﻧﺪﮐﻪ ﺩﺭ ﻓﻮﺭﻳﮥ ۱۸۴۸ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪ. ﺍﻳﻦ

ﺍﺛﺮ ﺑﺎ ﺭﻭﺷﻨﯽ ﻭ ﺩﺭﺧﺸﻨﺪﮔﯽ ﻧﺒﻮﻍ ﺁﻣﻴﺰی ﺟﻬﺎﻥ ﺑﻴﻨﯽ ﺟﺪﻳﺪ، ﻣﺎﺗﺮﻳﺎﻟﻴﺴﻢ ﭘﻴﮕﻴﺮ ﮐﻪ ﻗﻠﻤﺮﻭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ

ﺩﺭﺑﺮ ﻣﯽ ﮔﻴﺮﺩ، ﺩﻳﺎﻟﮑﺘﻴﮏ، ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺟﺎﻣﻊ ﺗﺮﻳﻦ ﻭ ﻋﻤﻴﻖ ﺗﺮﻳﻦ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﺗﮑﺎﻣﻞ، ﻧﻈﺮﻳﮥ ﻣﺒﺎﺭﺯۀ ﻁﺒﻘﺎﺗﯽ ﻭ

ﻧﻘﺶ ﺟﻬﺎﻧﯽ-ﺗﺎﺭﻳﺨﯽ ﭘﺮﻭﻟﺘﺎﺭﻳﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺳﺎﺯﻧﺪۀ ﮐﻤﻮﻧﻴﺴﻢ ﺭﺍ ﺧﻼﺻﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ.4

ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻓﻮﺭﻳﮥ ۱۸۴۸ ﺭﺥ ﺩﺍﺩ ﻣﺎﺭﮐﺲ ﺍﺯ ﺑﻠﮋﻳﮏ ﺍﺧﺮﺍﺝ ﺷﺪ. ﺍﻭ ﺑﻪ ﭘﺎﺭﻳﺲ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ

ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻣﺎﺭﺱ ۱۸۴۸[ﺩﺭ ﺁﻟﻤﺎﻥ] ﺑﻪ ﮐﻠﻦ ﺑﺮﮔﺸﺖ. ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ ﺍﺯ ﺍﻭﻝ ژﻭﺋﻦ ۱۸۴۸ ﺗﺎ ۱۹ ﻣﻪ ۱۸۴۹

«ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﮥ ﺭﺍﻳﻦ ﺟﺪﻳﺪ» ﺑﻪ ﺳﺮﺩﺑﻴﺮی ﻣﺎﺭﮐﺲ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪ. ﻧﻈﺮﻳﮥ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻪ ﺭﻭﺷﻨﯽ ﺗﻤﺎﻡ ﺗﻮﺳﻂ ﺭﻭﻳﺪﺍﺩﻫﺎی

ﺍﻧﻘﻼﺑﯽ ۱۸۴۸-۱۸۴۹ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﺷﺪ ﻫﻤﺎﻥ ﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺗﺎﮐﻨﻮﻥ ﻧﻴﺰ ﺗﻮﺳﻂ ﻫﻤﮥ ﺟﻨﺒﺶ ﻫﺎی ﭘﺮﻭﻟﺘﺮی ﻭ

ﺩﻣﻮﮐﺮﺍﺗﻴﮏ ﻫﻤﮥ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎی ﺟﻬﺎﻥ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﮔﺸﺘﻪ ﺍﺳﺖ. ﺿﺪ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﭘﻴﺮﻭﺯﻣﻨﺪ ﻧﺨﺴﺖ ﺭﻭﻧﺪ ﻗﻀﺎﺋﯽ ﺑﻪ ﺿﺪ

ﻣﺎﺭﮐﺲ ﺑﻪ ﺭﺍﻩ ﺍﻧﺪﺍﺧﺖ (ﮐﻪ ﺩﺭ ۹ ﻓﻮﺭﻳﮥ ۱۸۴۹ ﺑﻪ ﺗﺒﺮﺋﮥ ﻣﺎﺭﮐﺲ ﺍﻧﺠﺎﻣﻴﺪ) ﻭ ﺳﭙﺲ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺁﻟﻤﺎﻥ ﺍﺧﺮﺍﺝ

ﻧﻤﻮﺩ (۱۶ ﻣﻪ ۱۸۴۹). ﻣﺎﺭﮐﺲ ﻧﺨﺴﺖ ﺑﻪ ﭘﺎﺭﻳﺲ ﺭﻓﺖ ﺍﻣﺎ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺗﻈﺎﻫﺮﺍﺕ ۱۳ ژﻭﺋﻦ ۱۸۴۹ ﺍﺯ

ﭘﺎﺭﻳﺲ ﺍﺧﺮﺍﺝ ﺷﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻟﻨﺪﻥ ﺭﻓﺖ ﻭ ﺗﺎ ﺯﻣﺎﻥ ﻣﺮﮔﺶ ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﮐﺮﺩ.

ﺁﻥ ﭼﻨﺎﻥ ﮐﻪ ﻣﮑﺎﺗﺒﺎﺕ ﺑﻴﻦ ﻣﺎﺭﮐﺲ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﺲ (ﮐﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۱۹۱۳ ﻣﻨﺘﺸﺮﺷﺪ) ﻧﺸﺎﻥ ﻣﯽ ﺩﻫﺪ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺍﻭ ﺑﻪ

ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺗﺒﻌﻴﺪی ﺳﻴﺎﺳﯽ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺳﺨﺖ ﺑﻮﺩ. ﻣﺎﺭﮐﺲ ﻭ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩۀ ﺍﻭ ﺍﺯ ﻓﻘﺮ ﺷﺪﻳﺪی ﺭﻧﺞ ﻣﯽ ﺑﺮﺩﻧﺪ. ﺍﮔﺮ ﮐﻤﮏ

ﻫﺎی ﻣﺎﻟﯽ ﻣﺪﺍﻭﻡ ﺍﻧﮕﻠﺲ ﻭ ﻓﺪﺍﮐﺎﺭی ﻫﺎی ﺍﻭ ﻧﺒﻮﺩ ﻣﺎﺭﮐﺲ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻗﺎﺩﺭ ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﮐﺘﺎﺏ «ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ» ﻧﻤﯽ ﺷﺪ

ﺑﻠﮑﻪ ﺧﻮﺩ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﻧﻴﺎﺯ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﻣﯽ ﺭﻓﺖ. ﺍﻓﺰﻭﻥ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ، ﺁﻣﻮﺯﻩ ﻫﺎ ﻭ ﮔﺮﺍﻳﺶ ﻫﺎی ﻏﺎﻟﺐ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﻢ ﺧﺮﺩﻩ

ﺑﻮﺭژﻭﺍﺋﯽ ﻭ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﻢ ﻏﻴﺮ ﭘﺮﻭﻟﺘﺮی ﺑﻪ ﻁﻮﺭ ﮐﻠﯽ ﻣﺎﺭﮐﺲ ﺭﺍ ﻣﺠﺒﻮﺭ ﻣﯽ ﮐﺮﺩ ﮐﻪ ﻣﺒﺎﺭﺯۀ ﺩﺍﺋﻤﯽ ﻭ ﺑﯽ

َﺮﺩ ﻭ ﮔﺎﻩ ﻭﺣﺸﻴﺎﻧﻪ ﺗﺮﻳﻦ ﻭ ﺩﺩﻣﻨﺸﺎﻧﻪ ﺗﺮﻳﻦ ﺣﻤﻼﺕ ﺷﺨﺼﯽ (ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺣﻤﻼﺕ ﺁﻗﺎی

ﺭﺣﻤﺎﻧﻪ ﺍی ﺭﺍ ﺑﻪ ﭘﻴﺶ ﺑ

[ﮐﺎﺭﻝ] ﻓﻮﮔﺖ) ﺭﺍ ﺩﻓﻊ ﮐﻨﺪ. ﻣﺎﺭﮐﺲ ﺑﺎ ﮐﻨﺎﺭﻩ ﮔﻴﺮی ﺍﺯ ﻣﺤﺎﻓﻞ ﺗﺒﻌﻴﺪﻳﺎﻥ ﺳﻴﺎﺳﯽ، ﻧﻈﺮﻳﮥ ﻣﺎﺗﺮﻳﺎﻟﻴﺴﺘﯽ ﺧﻮﺩ

ﺭﺍ ﺩﺭ ﺷﻤﺎﺭی ﺍﺯ ﺗﺄﻟﻴﻔﺎﺕ ﺗﺎﺭﻳﺨﯽ ﺍﺵ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﺑﺨﺸﻴﺪ (ﺑﻪ ﮐﺘﺎﺏ ﻧﮕﺎﺭی ﻧﮕﺎﻩ ﮐﻨﻴﺪ)، ﻭ ﺗﻼﺵ ﻫﺎی ﺧﻮﺩ ﺭﺍ

ً ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﮥ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺳﻴﺎﺳﯽ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﺩﺍﺩ. ﻣﺎﺭﮐﺲ ﺩﺭ

ﺍﺳﺎﺳﺎ «ﺳﻬﻤﯽ ﺩﺭ ﻧﻘﺪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺳﻴﺎﺳﯽ (۱۸۵۹)» ﻭ

ﺩﺭ «ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ (ﺝ ۱۸۶۷ ،۱)» ﺍﻧﻘﻼﺑﯽ ﺩﺭ ﻋﻠﻢ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺳﻴﺎﺳﯽ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻭﺭﺩ (ﺑﻪ ﺑﺨﺶ «ﺁﻣﻮﺯۀ

ﻣﺎﺭﮐﺴﻴﺴﺘﯽ» ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻟﮥ ﺣﺎﺿﺮ ﺭﺟﻮﻉ ﮐﻨﻴﺪ).

ﺩﻭﺭۀ ﺗﺠﺪﻳﺪ ﺣﻴﺎﺕ ﺟﻨﺒﺶ ﻫﺎی ﺩﻣﻮﮐﺮﺍﺗﻴﮏ [ﺗﺐ ﻭ ﺗﺎﺏ ﻣﺠﺪﺩ ﺟﻨﺒﺶ ﻫﺎی ﺩﻣﻮﮐﺮﺍﺗﻴﮏ] ﺩﺭ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺳﺎﻝ ﻫﺎی

ﺩﻫﮥ ۱۸۵۰ ﻭ ۱۸۶۰ ﻣﺎﺭﮐﺲ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻋﻤﻠﯽ ﺑﺎﺯ ﺧﻮﺍﻧﺪ. ﺩﺭ ۲۸ ﺳﭙﺘﺎﻣﺒﺮ ۱۸۶۴ ﺍﺗﺤﺎﺩ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﯽ

ﮐﺎﺭﮔﺮﺍﻥ – ﮐﻪ ﺑﻪ ﺍﻧﺘﺮﻧﺎﺳﻴﻮﻧﺎﻝ ﺍﻭﻝ ﻣﻌﺮﻑ ﺍﺳﺖ -ﺩﺭ ﻟﻨﺪﻥ ﺗﺸﮑﻴﻞ ﺷﺪ. ﻣﺎﺭﮐﺲ، ﻗﻠﺐ ﻭ ﺭﻭﺡ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ

ﺑﻮﺩ؛ ﺍﻭ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﭘﻴﺎﻡ ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭی ﺍﺯ ﻗﻄﻌﻨﺎﻣﻪ ﻫﺎ، ﺍﻋﻼﻣﻴﻪ ﻫﺎ ﻭ ﺑﻴﺎﻧﻴﻪ ﻫﺎی ﺍﻧﺘﺮﻧﺎﺳﻴﻮﻧﺎﻝ ﺭﺍ ﻧﻮﺷﺖ. ﻣﺎﺭﮐﺲ

ﺑﺎ ﻣﺘﺤﺪ ﮐﺮﺩﻥ ﺟﻨﺒﺶ ﻫﺎی ﮐﺎﺭﮔﺮی ﮐﺸﻮﺭﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ، ﺑﺎ ﺗﻼﺵ ﺑﺮﺍی ﻫﺪﺍﻳﺖ ﺷﮑﻞ ﻫﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ

ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﻢ ﻏﻴﺮ ﭘﺮﻭﻟﺘﺮی ﻭ ﭘﻴﺸﺎﻣﺎﺭﮐﺴﯽ (ﻣﺎﺯﻳﻨﯽ، ﭘﺮﻭﺩﻥ، ﺑﺎﮐﻮﻧﻴﻦ، ﺍﺗﺤﺎﺩﻳﻪ ﮔﺮﺍﺋﯽ ﻟﻴﺒﺮﺍﻝ ﺩﺭ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ،

ﺗﺰﻟﺰﻝ ﻫﺎی ﻻﺳﺎﻟﯽ ﺑﻪ ﺭﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺁﻟﻤﺎﻥ ﻭ ﻏﻴﺮﻩ) ﺑﻪ ﮐﺎﻧﺎﻝ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﺸﺘﺮک ﻭ ﺑﺎ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﻧﻈﺮﻳﺎﺕ ﺍﻳﻦ

ﻓﺮﻗﻪ ﻫﺎ ﻭ ﻣﮑﺘﺐ ﻫﺎ، ﺗﺎﮐﺘﻴﮏ ﻳﮑﺴﺎﻧﯽ ﺑﺮﺍی ﻣﺒﺎﺭﺯۀ ﻁﺒﻘﮥ ﮐﺎﺭﮔﺮ ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﻁﺮﺡ ﺭﻳﺰی

ﮐﺮﺩ. ﭘﺲ ﺍﺯ ﺳﻘﻮﻁ ﮐﻤﻮﻥ ﭘﺎﺭﻳﺲ (۱۸۷۱) – ﮐﻪ ﻣﺎﺭﮐﺲ ﺩﺭ «ﺟﻨﮓ ﺩﺍﺧﻠﯽ ﺩﺭ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ»، ۱۸۷۱، ﺗﺤﻠﻴﻠﯽ 5

ﺑﺴﻴﺎﺭ ژﺭﻑ، ﺭﻭﺷﻦ، ﺩﺭﺧﺸﺎﻥ، ﺣﻘﻴﻘﯽ ﻭ ﺍﻧﻘﻼﺑﯽ ﺩﺭﺑﺎﺭۀ ﺁﻥ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﮐﺮﺩ، ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﺸﻌﺎﺏ ﻭ ﺷﮑﺎﻑ ﺩﺭ

ﺍﻧﺘﺮﻧﺎﺳﻴﻮﻧﺎﻝ ﺗﻮﺳﻂ ﻁﺮﻓﺪﺍﺭﺍﻥ ﺑﺎﮐﻮﻧﻴﻦ، ﺩﻭﺍﻡ ﺍﻧﺘﺮﻧﺎﺳﻴﻮﻧﺎﻝ ﺩﺭ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﻧﺎﻣﻤﮑﻦ ﮔﺮﺩﻳﺪ. ﭘﺲ ﺍﺯ ﮐﻨﮕﺮۀ ﻻﻫﮥ

ﺍﻧﺘﺮﻧﺎﺳﻴﻮﻧﺎﻝ (۱۸۷۲)، ﺑﻪ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﻣﺎﺭﮐﺲ ﺷﻮﺭﺍی ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺍﻧﺘﺮﻧﺎﺳﻴﻮﻧﺎﻝ ﺑﻪ ﻧﻴﻮﻳﻮﺭک ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷﺪ.

ﺍﻧﺘﺮﻧﺎﺳﻴﻮﻧﺎﻝ ﺍﻭﻝ ﻧﻘﺶ ﺗﺎﺭﻳﺨﯽ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﻳﻔﺎ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﺭﺍﻩ ﺭﺍ ﺑﺮﺍی ﺩﻭﺭﻩ ﺍی ﺍﺯ ﺭﺷﺪ ﺳﺮﻳﻊ ﻭ ﻭﺳﻴﻊ ﻏﻴﺮ

ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﻤﻮﺍﺭ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮﺩ، ﺩﻭﺭﻩ ﺍی ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺟﻨﺒﺶ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﻳﺎﻓﺖ ﻭ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺖ

ﮐﺎﺭﮔﺮی ﺗﻮﺩﻩ ﺍی ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ [ﺩﺭ ﭼﺎﺭﭼﻮﺏ ﺩﻭﻟﺖ – ﻣﻠﺖ ﻫﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ] ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪﻧﺪ.

ﮐﺎﺭ ﺷﺪﻳﺪ ﻣﺎﺭﮐﺲ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﺮﻧﺎﺳﻴﻮﻧﺎﻝ ﻭ ﮐﺎﺭ ﻧﻈﺮی ﺷﺪﻳﺪﺗﺮ ﺍﻭ ﮐﺎﻣﻼ ﺑﺮ ﺳﻼﻣﺖ ﻣﺎﺭﮐﺲ ﻟﻄﻤﻪ ﻭﺍﺭﺩ ﺁﻭﺭﺩ.

ﺍﻭ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﮥ ﺑﺎﺯ ﺳﺎﺯی ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺳﻴﺎﺳﯽ ﻭ ﺗﮑﻤﻴﻞ ﮐﺘﺎﺏ «ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ» ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺩ، ﺍﺛﺮی ﮐﻪ ﺑﺮﺍی

ﺁﻥ ﺍﻧﺒﻮﻫﯽ ﻣﻮﺍﺩ ﻭ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﮔﺮﺩ ﺁﻭﺭﺩ ﻭ ﭼﻨﺪ ﺯﺑﺎﻥ (ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﺭﻭﺳﯽ) ﺭﺍ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﮐﺮﺩ؛ ﺍﻣﺎ ﻭﺿﻊ

ﻧﺎﺑﺴﺎﻣﺎﻥ ﺳﻼﻣﺘﺶ ﻣﺎﻧﻊ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺭﺳﺎﻧﺪﻥ ﮐﺘﺎﺏ «ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ» ﺷﺪ.

ﻫﻤﺴﺮ ﻣﺎﺭﮐﺲ ﺩﺭ ۲ ﺩﺳﺎﻣﺒﺮ ۱۸۸۱ ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺖ. ﺩﺭ ۱۴ ﻣﺎﺭﺱ ۱۸۸۳ ﻣﺎﺭﮐﺲ ﺩﺭ ﺻﻨﺪﻟﯽ ﺧﻮﺩ ﺑﺪﺭﻭﺩ

ﺣﻴﺎﺕ ﮔﻔﺖ. ﺍﻭ ﻭ ﻫﻤﺴﺮﺵ ﺩﺭ ﮔﻮﺭﺳﺘﺎﻥ ﻫﺎﻳﮕﻴﺖ Highgate ﺩﺭ ﻟﻨﺪﻥ ﻣﺪﻓﻮﻧﻨﺪ. ﺑﺮﺧﯽ ﺍﺯ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ

ﻣﺎﺭﮐﺲ ﺩﺭ ﮐﻮﺩﮐﯽ، ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﺍﻋﻀﺎی ﺧﺎﻧﻮﺍﺩۀ ﻣﺎﺭﮐﺲ ﺩﺭ ﻓﻘﺮ ﺷﺪﻳﺪی ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﯽ ﺑﺮﺩﻧﺪ ﺗﻠﻒ ﺷﺪﻧﺪ. ﺳﻪ

ﺩﺧﺘﺮ ﻣﺎﺭﮐﺲ ﺑﺎ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺖ ﻫﺎی ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﯽ ﻭ ﻓﺮﺍﻧﺴﻮی ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﮐﺮﺩﻧﺪ: ﺍﻟﻪ ﻧﻮﺭ ﺍﻭﻟﻴﻨﮓ، ﻟﻮﺭﺍ ﻻﻓﺎﺭگ ﻭ

ﺟﻨﯽ ﻟﻮﻧﮕﻪ. ﭘﺴﺮ ﺍﻳﻦ ﺁﺧﺮی ﻋﻀﻮ ﺣﺰﺏ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺖ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﺍﺳﺖ.